Okres po przesileniu letnim (2. część sezonu) jest dobrym czasem na wykonanie łączenia rodzin. Ten zabieg jest często konieczny z kilku powodów: (1) Zmniejszenie stanu pasieki. Po sezonie w pasiekach, w których prowadzi się tworzenie odkładów, wychów matek i ich unasiennianie pozostaje często nadmiar rodzin. Te rodziny są najczęściej z młodymi matkami. Można je jeszcze awaryjnie sprzedać lub wykorzystać taką młodą rodzinę do (2) wymiany matki w rodzinach produkcyjnych. W efekcie takich działań optymalizuje się wielkość pasieki oraz, co ważne, (3) tworzy się rodziny o dużej populacji pszczół zimujących (silne).

W celu połączenia rodzin należy je przygotować, co polega na osieroceniu jednej z nich. Eliminuje się matki stare lub młode, ale źle oceniane, a do oceny należy wykorzystać opisy z ewidencji w czasie sezonu. Po takim zabiegu można śmiało połączyć obie rodziny. W ulach wielokorpusowych jest to czynność relatywnie łatwa; wystarczy postawić korpusy na sobie i nie ma znaczenia czy dostawiamy rodzinę osieroconą do posiadającej matkę. Ważne jest, aby zabieg dał możliwość poznania się pszczół (kontakt pozwala na przekazanie substancji matecznej do rodziny osieroconej), wtedy pszczoły bardzo chętnie akceptują się wzajemnie, poddają się dominacji matki i w efekcie rodziny się integrują. Proces poznania i akceptacji jest osiągany przez postawienie korpusów na podziurkowanej gazecie, kawałku siatki lub można wykorzystać do tego celu przegonkę (ilustracja). Po nastawieniu korpusów obu rodzin pozostawia się je na kilka godzin lub noc. Następnie zdejmuje się barierę i pozwala na swobodne przechodzenie pszczół. Po kilu dniach wykonuje się przegląd i układa gniazdo albo do jesiennego rozwoju, albo już do zimowli przed ostatecznym karmieniem.

Czynności w ulach leżakach są bardziej skomplikowane. Niejednokrotnie ule trzeba przenieść, następnie należy przełożyć plastry z czerwiem do rodziny z matką a pszczoły wysypać na pomost, aby wciągnęły do ula nowej rodziny. Ule dołączanych rodzin odstawia się i pilnuje ich opróżnienia z pszczół i plastrów. Pamiętać należy, że czas takich zabiegów to czas intensywnych rabunków. Po połączeniu należy wykonać przegląd i dostosować gniazdo do aktualnej sytuacji i potrzeb.

Opracował dr.inż.J.Bratkowski